ریزش موی سر و طاسی یکی از علل شایع مراجعه به متخصصان پوست و مو است. این مشکل علاوه بر مردان در زنان هم به وفور دیده می‌شود.
طاسی در واقع یک واکنش فیزیولوژیک چند‌ژنی است که توسط هورمون‌های مردانه در افرادی که دارای استعداد ژنتیک هستند، رخ می‌دهد که می‌تواند در هر سنی بعد از بلوغ آغاز شده و تا نیمه‌های عمر به‌طور کامل بارز شود. دکتر حمیدرضا آبایی، متخصص پوست و مو و زیبایی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد این عارضه و راه‌های درمان آن در این گفت‌وگو بیشتر توضیح می‌دهد.
- آقای دکتر اصلا طاسی سر چگونه اتفاق می‌افتد؟
در این بیماری موهای سر کم‌کم نازک و ضعیف می‌شوند. به این حالت اصطلاحا شکل مینیاتوری گفته می‌شود. با این وضعیت کم‌کم موها در ناحیه شقیقه‌ها ریزش می‌کند و با پس‌ریزش، محل رویش موی سر به شکل M انگلیسی درمی‌آید.
- این مشکل مخصوص زنان هم هست؟
نه، این شکل، ممکن است در زنان رخ ندهد و ریزش مو به صورت منتشر در کل سر متظاهر شود. پهن شدن فرق سر نخستین تغییری است که با این عارضه در زنان دیده می‌شود. این مشکل در خانم‌هایی که مشکل طبیعی هورمونی هم دارند ممکن است رخ دهد و گاهی یک عامل ژنتیک مثبت در سابقه خانوادگی وجود دارد که تأثیرگذار است.
- ریزش مو در زنان تا چه حد ممکن است پیشرفت کند؟
گاهی ریزش مو در خانم‌ها آن‌قدر پیشرفت می‌کند که پوست کف سر به راحتی قابل رویت است. البته طاسی کامل مردانه به شکلی که در آقایان دیده می‌شود در خانم‌ها بسیار نادر است. در این عارضه چه در آقایان و چه در خانم‌ها هورمون مردانه موسوم به دی‌هیدروکسی‌تستوسترون مقصر اصلی چربی محسوب می‌شودکه در پوست سر سبب افزایش چربی پوست و افزایش ریزش موها می‌شود.
- علل ریزش مو چیست؟
گاهی علل ریزش مو می‌تواند در اثر کمبود آهن، ویتامین‌ها و املاح باشد که از طریق مصرف غذاهای حاوی آهن و ویتامین می‌توان به خوبی این کمبود را جبران کرد. از سوی دیگر امراض داخلی مانند مشکلات تیروئیدی و حتی زایمان عامل مؤثر دیگری در افزایش ریزش مو هستند. همچنین واضح است که اگر بتوان هورمون دی‌هیدروکسی‌تستوسترون را در پوست سر کاهش داد، می‌توان به توقف ریزش مو کمک کرد. از طرفی با افزایش جریان خون در پوست سر نیز می‌توان مواد مغذی و املاح مورد نیاز را بهتر به فولیکول مو یا ریشه مو رساند.
- داروها در رفع این مشکل مؤثرند؟
بله، برخی داروها همچون محلول ماینوکسیدیل با افزایش جریان خون در پوست سر، سبب بهتر شدن خون‌رسانی به موها می‌شوند و از این رو پیاز مو تقویت خواهد شد. اما ممکن است در اوایل درمان باعث افزایش ریزش مو شود و به محض قطع کردن دارو نیز همین مشکل یعنی ریزش مو مجدداً رخ دهد.
- البته امروزه داروهای گیاهی هم به کمک درمانگران آمده که به مراتب کم‌عارضه‌تر است. اینطور نیست؟
بله گیاهانی مثل گزنه و عصاره گیاه دم اسب و رزماری سبب افزایش جریان خون در پوست سر می‌شوند. امروزه می‌توان از محلول‌های گیاهی در همین راستا بهره برد. از سوی دیگر اخیرا ماده‌ای به نام پروکاپیل و عصاره‌های گیاهی از جمله بابونه و گزنه دیده شده که سبب کاهش هورمون‌های مؤثر در ریزش مو می‌شوند که در نتیجه استفاده این مواد، افزایش جریان خون و تغذیه ریشه موها و کاهش هورمون دی هیدروکسی تستوسترون اتفاق خواهد افتاد. با این کار هم سبب تقویت موها می‌شویم و هم به رویش مجدد آن کمک می‌کنیم. علاوه بر این امروزه نوعی قرص موسوم به پروپشیا یا در اصطلاح فین استراید جهت جلوگیری از ریزش مو در آقایان رواج یافته است. این دارو اگرچه برای بزرگی خوش‌خیم پروستات در اصل تجویز می‌شود اما برخی از پزشکان آن را در دوزهای پایین‌تر یعنی حدود یک‌میلی‌گرم روزانه جهت جلوگیری از ریزش مو طبق مکانیسم مذکور تجویز می‌کنند. از آنجایی که استفاده از محلول‌های موضعی ضدریزش مو با منشأ گیاهی موسوم به لاینین به صورت سطحی و لایه‌ای تنها در محل ریشه مو اثر کرده و فاقد عوارض جانبی گسترده داروهای خوراکی و شیمیایی هستند، پیشنهاد می‌شود افراد در تجربه اولیه درمانی خود از اینگونه درمان‌های گیاهی بهره گیرند.
- آقای دکتر در سال‌های اخیر استفاده از برس‌های سر با نور قرمز و شانه‌های حاوی لرزاننده نیز بسیار سر و صدا کرده است.عده‌ای مدعی هستند که این وسایل به‌عنوان عاملی در کاهش ریزش مو و تحریک رشد مو است.
در این خصوص باید گفت که تحقیقات ثابت‌شده‌ای برای تأیید اثر اینگونه برس‌ها تاکنون در اختیار نیست و توصیه می‌شود بیماران فریب اینگونه تبلیغات را نخورند.
- نکته آخر.
در پایان باید گفت که تنها راه رفع بی‌مویی و طاسی کاشت مو به روش‌های علمی و زیر نظر متخصصان دوره دیده است که از این طریق می‌توان موهای پشت سر که به صورت دائمی هستند را در ناحیه جلوی سر و ناحیه طاسی پیوند کرد.